Grintfisker

We begonnen met niets… en eindigden met twee infoborden, een bijzondere app en een digitale voorstelling. In de zomer van 2024 reconstrueerde ik met Antonio Consilvio en Dario Usai de geschiedenis van de voormalige Duitse schietbaan bij Hierden. Dat betekende veel historisch onderzoek, een uitgebreide analyse van bestaande informatie en overleg met verschillende deskundigen.

Gedurende het project, in opdracht van de gemeente Harderwijk, kwamen veel nieuwe feiten naar boven. Op de schietbaan in Hierden stond in 1940 een zogeheten doelvolgradar, een schotelantenne van 3 meter doorsnede waarmee de Duitsers vijandelijke vliegtuigen onderschepten. Daarnaast achterhaalden we de identiteit van piloten die bij Hierden betrokken waren bij luchtgevechten, zoals de Engelsman Tony Bethell, die in 1942 zijn eerste Duitse vliegtuig uit de lucht schoot.

Bijzonder aan het informatiebord bij het Boerenstrandje in Hierden is de mogelijkheid om een app te downloaden, waarbij de bezoeker op zijn telefoon een 88mm-Flak (Flugzeugabwehrkanone) van dichtbij kan bekijken. Dat gebeurt met behulp van  augmented reality, waarbij een digitaal beeld in de omgeving zichtbaar wordt gemaakt.

Foto: Duitse soldaten slepen een Flak naar een omwalling om te oefenen. Het schootsveld strekte zich uit over het IJsselmeer.

Een longread voor museum Batavialand in Lelystad, 2021. Wie waren in de 19^de eeuw de eerste bedenkers van ideeën en plannen om de Zuiderzee af te sluiten? Literatuur- en archiefonderzoek leveren verrassende gegevens op. Al in 1834 verzon een auteur van tijdschrift de Algemeene Konst- en Letterbode een afsluitdijk, tussen Enkhuizen en Stavoren. Een debat in de kranten in de jaren veertig, inspireerde lezers tot ideeën voor trajecten, waarvan er enkele ook zijn onderzocht, zoals een afsluitdijk tussen het eiland Wieringen en Stavoren.

Het onderzoek werpt nieuw licht op de ondernemers die halverwege de jaren veertig stukken van de Zuiderzee wilden indijken. Het ging vaak om fantastische plannen, zoals de indijking van Schokland, die ongeveer 40.000 hectare grond moest opleveren, waarmee het de grootste polder van Nederland zou worden. Van dit soort projecten kwam niets terecht, vooral omdat ze slecht waren onderbouwd. Niettemin hadden ze veel invloed op het debat in de kranten. De afsluiting van de Zuiderzee was vanaf 1847 niet langer een ‘hersenschimmig’ idee.

Aan het onderzoek werkte ook Jurjen Battjes mee, oud-hoogleraar vloeistofmechanica van de TU in Delft. Hij analyseerde de waterbouwkundige aspecten van het afsluitingsplan (1848) van Faddegon en Kloppenburg. Tevens is er aandacht voor het Zuiderzeeplan van Bernhard van Diggelen.

Voor het project werd subsidie verstrekt door het Steunfonds Freelance Journalisten.

De longread is gratis te downloaden op de website van museum Batavialand in Lelystad.

 

 

Een project uit 2019, in samenwerking met uitgeverij Just Publishers: IJsmeester, mannen achter de schermen van de Elfstedentocht. Twintig monologen van voornamelijk oud- rayonhoofden en hun assistenten over de Elfstedentocht, de Elfmerentocht, over alles wat ijs zo boeiend maakt. Met Henk Kroes, Piet Venema, Jan Oostenbrug en vele andere ijsmeesters.

‘IJsmeester’ was het uitgangspunt bij De Wereld Draait Door van 14 januari 2020 en kreeg vier sterren van NRC Handelsblad en de Leeuwarder Courant. 

Dit boek is uitverkocht.

Zwanger van de hazen is het portret van natuurmens Anne Gersjes uit Ruigahuizen, wiens familie moest stropen en jagen om te overleven. Het was in de tijd dat er overal hazen en konijnen rondliepen en poeliers rondreden met zwaar beladen bakfietsen. Van die rijke natuur van vroeger is weinig over. De antieke Gaasterlandse bossen zijn verworden tot lege droefgeestige plekken, waar je bijna geen dieren meer tegenkomt.

Zwanger van de hazen. 2014. 270 blz, softcover. ISBN 9789078585008 Dit boek is uitverkocht.

In ‘Het schrale eind, een reis langs de bedwongen Zuiderzee’ verkent journalist Bas Sleeuwenhoek de IJsselmeerkust, waar hij oudere bewoners interviewt over de komst van de Afsluitdijk. Wat waren de gevolgen voor de vissers, de nettenmakers, de venters en de scheepsbouwers? In meer dan tweehonderd gesprekken ontstaat een boeiend beeld van de grote omwenteling: van een stervende brakke zee naar een stil zoet meer dat nieuwe vangsten bracht, maar al snel werd leeggevist.

Dit boek diende als basis voor het televisieprogramma Andere Tijden.

Het schrale eind, een reis langs de bedwongen Zuiderzee. 2006. 312 pagina’s. Softcover. Dit boek is uitverkocht.

Moddergat, het pad naar Vondel is het avontuur van visserszoon Klaas Oom, die tijdens een storm een klomplaars vindt van de legendarische slikloper Iepe Kromhout. Honderden jaren geleden verdween deze Iepe onder mysterieuze omstandigheden bij het eiland Vondel. Als ook de tweede laars opduikt is Klaas vastbesloten: hij wil de traditie van het sliklopen in ere herstellen en het raadsel van de verdwijning van Iepe oplossen. Maar daarvoor moet hij eerst een opleiding volgen bij visser en zeepzieder Abele Kromhout…

Dit boek is niet meer verkrijgbaar bij de uitgever.

Moddergat, het pad naar Vondel. 2018. 312 blz. 10-12 jaar. ISBN 9789078585039